تهیه پارچه بدون آبرفت از نیازهای علاقه‌مندان به پارچه بوده و خیاطان دوست دارند تا بهترین پارچه‌ها را داشته باشند. ما انواع مختلف و متنوعی از پارچه‌ها را داریم که ممکن است باتوجه‌به نوع نخ به‌کاررفته در آن در شرایط مختلف به آبرفت پارچه دچار شوند و تغییر اندازه بدهند. اما دلیل آبرفت پارچه ها چیست؟ از کجا بفهمیم چه پارچه ای آب می رود؟

آبرفت پارچه چیست؟

دلایل آبرفت پارچه چیست؟

آبرفت پارچه به میزان تغییر اندازه آن پس از شست‌وشو گفته می‌شود که البته این مسئله در پوشاک و لباس‌های دوخته شده نیز رخ می‌دهد.  در ادامه به دلایل آبرفت می‌پردازیم:

آبرفت ناشی از استراحت پارچه

نخ‌ها به‌ویژه نخ‌های تار، در هنگام بافت پارچه توسط ماشین‌های بافندگی، شدیداً در معرض کشیدگی قرار می‌گیرند. هنگامی که پارچه بافته شده از روی ماشین بافندگی برداشته می‌شود، چون پارچه آزاد می‌شود و دیگر تحت کشیدگی ماشین نیست، تمایل دارد ازدیاد طول‌های ایجاد شده در خود را جبران کند.

به همین جهت پارچه در جهت طول و عرض و بیشتر در جهت طول جمع می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، پارچه‌هایی که از روی ماشین بافندگی برداشته می‌شود دارای ابعادی ناپایدار است. بخشی از این ناپایداری، پس از خارج‌کردن پارچه از ماشین بافندگی، بعد از مدت کوتاهی از بین می‌رود.

چنانچه پارچه کاملاً خیس و شسته شده و سپس روی یک سطح صاف پهن گردد و خشک شود، پایداریِ ابعادی بیشتری در آن به وجود می‌آید؛ بنابراین، دلیل کاهش ابعاد پارچه، پس از تولید، قرارگرفتن پارچه در حالت آزاد، یا اصطلاحاً در حالت استراحت است.

آبرفت ناشی از جذب رطوبت در پارچه

این جمع‌شدگی در اثر شستشو و در مورد پارچه‌های جاذب رطوبت، به‌خصوص پارچه‌های پنبه‌ای، روی می‌دهد و علت آن متورم‌شدن الیاف در اثر جذب رطوبت است. در اثر تورم الیاف، قطر الیاف و در نتیجه قطر نخ‌ها در پارچه افزایش می‌یابد و در نتیجه نخ‌ها در پارچه به یکدیگر نزدیک‌تر می‌شوند.

به همین جهت ابعاد پارچه کاهش می‌یابد و این کاهش ابعاد (آب‌رفتگی) در جهت طول پارچه بیشتر از جهت عرض پارچه است. میزان آب‌رفتگی پارچه به میزان جذب رطوبت الیاف و میزان تورم الیاف بستگی دارد. هرچه جذب رطوبت و تورم الیاف بیشتر باشد، آب‌رفتگی پارچه نیز بیشتر خواهد بود.

تراکم پارچه چه تأثیری بر میزان آب‌رفتگی پارچه دارد؟

تراکم پارچه نیز بر میزان آب‌رفتگی پارچه تأثیر می‌گذارد. در پارچه‌های تاری پودی با تراکم بافت کم، به دلیل فضای بیشتر میان نخ‌ها، میزان تورم الیاف و نخ‌ها بیشتر از پارچه‌های با تراکم بافت زیاد است؛ لذا میزان آب‌رفتگی پارچه‌هایی با تراکم بافت کم، بیشتر از پارچه‌های با تراکم بافت زیاد است.

میزان آبرفت پارچه نخی

پارچه‌های نخی و همچنین الیاف طبیعی مانند پارچه‌های پنبه‌ای، ویسکوز، پشمی، لینن و ابریشمی به دلیل اینکه در مقابل دما و رطوبت حساسیت بیشتری نسبت به بقیه الیاف دارند دارای واکنش بیشتری هم هستند. درصورتی‌که در زمان تولید فرایند آبرفت درست صورت نگرفته باشد میزان آبرفت پارچه نخی ۶ تا ۸ درصد خواهد بود.

نحوه استفاده از پارچه هایی که آب می روند

• قبل از خرید پارچه حتما از فروشنده خود، درمورد آبرفت پارچه سوال کنید. همچنین برای اطمینان از اینکه پارچه آب نمی رود یا اینکه بعد از برش پارچه دچار آبرفت و مشکل کوتاه شدن پارچه نشوید، بهتر است قبل از برش، پارچه را به طور کامل درون تشت آب به مدت 2 ساعت قرار داده، و بعد از خشک شدن، کار برش و دوخت پارچه را انجام دهید. به این صورت دیگر پارچه مقدار آبرفت خود را انجام داده و بیش از این آبرفت نخواهد داشت.
  نکته: مدت زمان خیساندن پارچه نخی قبل از دوخت به نوع پارچه و میزان آبرفت آن بستگی دارد. مجموعا، برای پارچه‌های نخی با آبرفت متوسط (۵ تا ۷ درصد)، خیساندن به مدت ۲ ساعت کافی است؛ اما برای پارچه‌های نخی با آبرفت بالا (۱۰ درصد یا بیشتر)، ممکن است به ۳ تا ۴ ساعت خیساندن نیاز باشد.